Οι πλειστηριασμοί διενεργούνται πλέον ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων πλειστηριασμών («ΗΛ.ΣΥ.ΠΛΕΙΣ.», https://www.eauction.gr/) από πιστοποιημένους για το σκοπό αυτό συμβολαιογράφους που εδρεύουν, κατ’ αρχήν, στην περιφέρεια του τόπου που έγινε η κατάσχεση (οι οποίοι αποκαλούνται υπάλληλοι του πλειστηριασμού). Δικαίωμα πρόσβασης στο σύστημα υπό προϋποθέσεις έχουν, εκτός από τους υπαλλήλους του πλειστηριασμού, οι επισκέπτες, οι υποψήφιοι πλειοδότες και οι παρατηρητές (οφειλέτες). Ο πλειστηριασμός ορίζεται υποχρεωτικά σε 7 μήνες από την κατάσχεση και όχι πάντως μετά την παρέλευση 8 μηνών, ενώ σε κάθε περίπτωση η διενέργειά του αποκλείεται μεταξύ 1ης και 31ης Αυγούστου. Η ημέρα διενέργειας του πλειστηριασμού ορίζεται στην κατασχετήρια έκθεση.
Αναστολή πλειστηριασμών για ευάλωτους δανειολήπτες
Έχει ήδη ενεργοποιηθεί το ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας των ευάλωτων δανειοληπτών, η πρώτη κατοικία των οποίων οδεύει προς πλειστηριασμό, μέχρι να ιδρυθεί και να λειτουργήσει ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, που αποτελεί το τελευταίο και σημαντικότερο προς υλοποίηση κεφάλαιο του Νέου Πτωχευτικού Κώδικα.
Το ενδιάμεσο πρόγραμμα, που αφορά ευάλωτους δανειολήπτες οι οποίοι έχουν λάβει τη σχετική βεβαίωση/πιστοποίηση «ευαλωτότητας» από τη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα κατόπιν αίτησής τους και εφόσον πληρούν τα κριτήρια του νόμου (άρθρα 13 επ. Ν. 4916/2022), συνοπτικά προβλέπει:
● Παροχή κρατικής επιδότησης για την πληρωμή της δόσης του στεγαστικού δανείου των ευάλωτων οφειλετών από 70 έως 210 ευρώ μηνιαίως για 15 μήνες.
● Αναστολή όλων των διαδικασιών αναγκαστικού πλειστηριασμού επί της πρώτης κατοικίας του ευάλωτου οφειλέτη, για όσο χρόνο ο οφειλέτης έχει υπαχθεί στο πρόγραμμα και επωφελείται της επιδότησης.
Το ενδιάμεσο πρόγραμμα υλοποιείται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που έχει αναπτυχθεί από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ). Η πλατφόρμα έχει εκκινήσει τη λειτουργία της ήδη από τις 13/9/2022.
Ανακοπή κατά του πλειστηριασμού
Αν ο οφειλέτης αμέλησε και δεν προέβη εντός των προθεσμιών που προβλέπει ο νόμος σε δικαστικές ενέργειες για να ακυρώσει τη διαδικασία διενέργειας του πλειστηριασμού και ο πλειστηριασμός τελικά έλαβε χώρα με επιτυχία, το μόνο που μπορεί να κάνει πλέον ο οφειλέτης είναι ανακοπή κατά του πλειστηριασμού.
Η ανακοπή αυτή αποτελεί την τελευταία κίνηση του οφειλέτη, την ύστατή του προσπάθεια για τη διάσωση της ακίνητης περιουσίας του. Η προθεσμία άσκησης της εν λόγω ανακοπής είναι 60 ημέρες από την ημέρα που ο υπερθεματιστής θα μεταγράψει την περίληψη της κατακυρωτικής έκθεσης που θα του δώσει ο συμβολαιογράφος στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο (ή γραφείο κτηματογράφησης). Η περίληψη αυτή δίδεται συνήθως μετά από μερικές βδομάδες
από τη διενέργεια του πλειστηριασμού και προϋπόθεση παράδοσής της είναι η εξόφληση του πλειστηριάσματος από τον υπερθεματιστή (βλ. άρθρο 1005 ΚΠολΔ).
Για το παραδεκτό της ανακοπής, θα πρέπει αυτή να εγγραφεί στα βιβλία διεκδικήσεων του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου ή στο οικείο κτηματολογικό φύλλο (βλ. ΚΠολΔ 1010).
Η εγγραφή αυτή φυσικά έχει συνέπειες και ως προς την εμπορευσιμότητα του ακινήτου, διότι εφόσον ο υπερθεματιστής θελήσει να προχωρήσει σε περαιτέρω πώληση αυτού δυσχερώς θα ενδιαφερθεί ένας τρίτος να αγοράσει ένα ακίνητο του οποίου η κυριότητα αμφισβητείται δικαστικώς.
Αν η ανακοπή γίνει δεκτή τελεσίδικα, τότε ο πλειστηριασμός ακυρώνεται, η κυριότητα επανέρχεται στον οφειλέτη και ο τρίτος υπερθεματιστής έχει τις 3 κάτωθι εναλλακτικές: α/ να στραφεί κατά των δανειστών (συνήθως τράπεζες) για να του επιστραφεί το ποσό που εισέπραξαν από το πλειστηρίασμα, β/ να επισπεύσει ο ίδιος εκ νέου πλειστηριασμό του ακινήτου για να εισπράξει το ποσό που κατέβαλε και το οποίο θα λάβει πρώτος από όλους τους τυχόν δανειστές, γ/ να αναγγελθεί σε πλειστηριασμό που θα επισπεύσει τρίτος δανειστής και να ικανοποιηθεί, επίσης, προνομιακά από το πλειστηρίασμα. Και οι 3 εναλλακτικές, ωστόσο, προϋποθέτουν συνήθως δικαστική αντιδικία.